Rodzajnik cząstkowy w języku francuskim
Jak inne rodzajniki francuskie, występuje w formie męskiej, żeńskiej + forma z rzeczownikami zaczynającymi się na samogłoskę albo H nieme oraz w liczbie mnogiej👇
DU r.męski np. du pain chleb, du vin wino, du talent talent
DE LA r.żeński np. de la neige śnieg, de la joie radość, de la salade sałatka
DE L’ przed samogłoską i H nieme np. de l’argent pieniądze, de l’insolence bezczelność, de l’eau woda
DES l.mnoga (r.męski i żeński) np. des légumes warzywa, des olives oliwki, des oeufs jajka
Jak sama nazwa wskazuje, rodzajnik cząstkowy oznacza „część z całości”, dlatego używamy go z rzeczownikami niepoliczalnymi i abstrakcyjnymi, mówiąc o:
✔ jedzeniu (du poisson ryba , de la glace lody , des fruits owoce) , piciu (du jus sok, de l’eau woda, de la bière piwo) > w tych przypadkach często możemy tłumaczyć rodzajnik cząstkowy jako trochę, kawałek czegoś
👉 Tu veux du pain ? Chcesz chleb / chleba / trochę chleba / kawałek chleba ?
✔pojęciach abstrakcyjnych (de la patience cierpliwość, du silence cisza, de l’argent pieniądze)
👉 Il est fatigué, il voudrait du silence et du calme. Jest zmęczony, chciałby ciszy i spokoju.
Rodzajnik cząstkowy jest najczęściej używany po czasownikach takich jak:
| manger jeść boire pić prendre brać, jeść/pić vouloir chcieć acheter kupować |
Czasowniki z DE👇
W języku francuskim są również czasowniki, po których zawsze używamy DE + rzeczownik, np. se souvenir de pamiętać o, parler de rozmawiać o, profiter de korzystać z oraz wyrażenia z DE, np. z czasownikiem faire dla wyrażenia jakiejś czynności, np. faire du sport uprawiać sport, faire du jardinage uprawiać ogród 👉 zobacz wpis o wyrażeniach z FAIRE https://vulevu.pl/wyrazenia-z-faire/ , jouer de grać na (jakimś instrumencie). W tych przypadkach mamy do czynienia z rodzajnikiem ściągniętym (l’article contracté), który wygląda tak samo jak rodzajnik cząstkowy.
👉 Nous parlons du mariage et de la robe blanche. Rozmawiamy o ślubie i białej sukni.
Pogoda po francusku👇
Rodzajnik cząstkowy jest używany po francusku dla wyrażenia stanów pogody, np. Il y avait du verglas. Była gołoledź, Il fait du vent. Jest wiatr=Wieje wiatr, Il fait du soleil Jest słońce.
UWAGA❗ Pamiętajcie o podstawowej zasadzie – w każdym przypadku W NEGACJI ZOSTAJE SAMO DE❗
| w zdaniu oznajmującym: | i z negacją: |
| Je mange de la viande. Jem mięso . | Je ne mange pas DE viande. Nie jem mięsa. |
| Il boit de l’eau. On pije wodę. | Il ne boit pas D’eau. On nie pije wody |
| Nous prenons du fromage. Bierzemy ser. | Nous ne prenons pas DE fromage. Nie bierzemy sera. |
Voulez-vous des pommes? Chcecie jabłka? | Nous ne voulons pas DE pommes. Nie chcemy jabłek. |
| Il y a du soleil. Jest słońce. | Il n’y a pas DE soleil. Nie ma słońca. |
| Je fais de la natation. Uprawiam pływanie. | Je ne fais pas DE natation. |
| Elles parlent du film. One rozmawiają o filmie. | Elles ne parlent pas DE film. One nie rozmawiają o filmie. |
Uwaga❗ Ta zasada nie obowiązuje:
1. W przypadku opozycji, kiedy mamy na myśli/podajemy inną informację:
Il ne boit pas du lait, mais de l’eau. On nie pije mleka, ale pije wodę
2. Z être:
C’est de la musique. To jest muzyka. Ce n’est pas de la musique. ( c’est du bruit ) To nie jest muzyka. (to jest hałas)
Określenia ilości z DE👇
Po określeniach ilości używamy samego DE, np. un kilo de prunes kilogram śliwek , peu de temps mało czasu, un paquet d’allumettes paczka zapałek, trop de sel za dużo soli
Uwaga❗ Są wyjątki od tej reguły > la moitié połowa, la majorité większość, la minorité mniejszość, la plupart większość , le tiers jedna trzecia, le quart jedna czwarta + DE + rzeczownik z rodzajnikiem, np. la moitié de la population oraz bien de, np. bien des gens dużo ludzi
