La semaine – tydzień, pochodzi od łacińskiego słowa septimana – siedem poranków, a każdy dzień tygodnia po francusku posiada tę samą sylabę „di”, odnoszącą się do łacińskiego słowa dies – dzień: lunDI, marDI, mercreDI, jeuDI, vendreDI, sameDI, DImanche.
LUNDI poniedziałek
le jour de la lune – dzień księżyca
W poniedziałek nie jedźcie zwiedzać Château de Versailles – Pałacu Wersalskiego, nie wybierajcie się sprawdzić, czy Van Gogh ma jeszcze ucho na swoim autoportrecie w Musée d’Orsay, nie wejdziecie również do muzeum sławnych Francuzów jak Honoré de Balzac, Victor Hugo czy Auguste Rodin. Lista zabytków i muzeów zamkniętych w poniedziałek jest długa.
MARDI wtorek
le jour de Mars – dzień Marsa
Najbardziej znany z wtorków jest mardi gras – „tłusty wtorek”, ostatni dzień karnawału. We Francji najsłynniejszy karnawał odbywa się w Nicei i Dunkierce.
Karnawał w Nicei odbywa się od ponad 140 lat i należy do największych na świecie. Ta mało znana w Polsce impreza przyciąga zimą nawet milion turystów na Lazurowe Wybrzeże, kosztuje nawet 7 mln euro i zużywa 20 ton konfetti. Każdego roku w barwnych paradach występuje 1000 artystów z wielu krajów i 18 jeżdżących platform z ogromnymi kukłami. Równie słynny i imponujący jest karnawał w Dunkierce, kiedy to tłumy zbierają się przed ratuszem, by złapać….wędzonego śledzia (hareng fumé), który podobno ma przynieść szczęście (pod warunkiem, że zjemy go na miejscu).
Z mardi gras związane jest powiedzenie: Ce n’est pas mardi gras aujourd’hui – to nie tłusty wtorek dzisiaj, kiedy chcemy wyśmiać czyjś zabawny, dziwaczny strój. Natomiast jeśli usłyszycie po francusku „tu as boutonné lundi avec mardi” – zapiąłeś poniedziałek z wtorkiem, to znaczy, że zapięliście guziki ubrania w złej kolejności, opuszczając jeden guzik.
We wtorek nie zobaczycie Mony Lisy, ponieważ zamknięte jest najsłynniejsze muzeum Paryża – Musée du Louvre, ale także Centre Pompidou, Grande Galerie de l’Évolution, Musée Eugène Delacroix.
MERCREDI środa
le jour de Mercure – dzień Merkurego
Środa to słynny wolny dzień w szkole francuskiej. Środa nie jest obowiązkowym wolnym dniem, władze lokalne, w konsultacji ze szkołami i rodzicami, mają prawo wyboru: pięcio lub czterodniowy rytm tygodniowy. Cztery długie dni intensywnej nauki (we Francji od 8.30 do 16.00 z przerwą obiadową od 11.30 do 13.00) bardzo wyczerpują uczniów – argumentowano. Wolna szkolna środa stała się prawdziwą instytucją, wykorzystywana jest na zorganizowane zajęcia sportowe i pozalekcyjne, wizyty w muzeach, aktywny wypoczynek.
Co ciekawe, jeśli chcecie rozładować stres, napięcie, zdenerwowanie, możecie krzyknąć Środa! lub Miód! W języku potocznym słowo „mercredi” i „miel” zastępują niecenzuralne „merde” 😉
JEUDI czwartek
le jour de Jupiter – dzień Jupitera
W mowie potocznej istnieje powiedzenie: la semaine des quatre jeudis – tydzień z czterema czwartkami, co ma oznaczać: jamais – nigdy. Inne podobne wyrażenie po francusku to: quand les poules auront des dents – kiedy kury będą miały zęby.
VENDREDI piątek
le jour de Vénus – dzień Wenus
Vendredi sur Mer – to może być piątek spędzony nad morzem, ale to również pseudonim artystyczny Charline Mignot, jednej z nowych twarzy francuskiej sceny muzycznej.
SAMEDI – sobota
le jour de Sabbat – dzień szabatu, sobota to siódmy dzień w kalendarzu kościelnym.
Pierwotnie był to le jour de Saturne – dzień Saturna, stąd w języku angielskim Saturday. Gdyby tradycja została zachowana w języku francuskim, mówilibyśmy o SATURDI zamiast SAMEDI.
DIMANCHE
le jour consacré à Dieu, au repos – dzień odpoczynku
W języku francuskim istnieje określenie „du dimanche” – niedzielny,
np. un conducteur du dimanche, niedzielny kierowca
un peintre du dimanche a copié mal le tableau de Picasso – niedzielny malarz źle skopiował obraz Picassa.
Informacja o zamkniętych muzeach i zabytkach Paryża:
https://www.parisinfo.com/visiter-a-paris/infos/guides/fermeture-hebdomadaire-des-musees-et-monuments-a-paris?gclid=Cj0KCQjwsvrpBRCsARIsAKBR_0KRfmwh507iQ6shlS25dxYd-d9lio0162Wy4aiIvRybJ3SG5YaOsBoaAkJFEALw_wcB
