Le passé composé to czas przeszły dokonany, używamy go kiedy mówimy o:
– czynności przeszłej dokonanej (która może mieć konsekwencje w teraźniejszości)
– czynności przeszłej, której czas trwania jest określony
– o kilku czynnościach dokonanych, następujących po sobie
Konstrukcja czasu passé composé:
Odmieniamy czasownik avoir lub être w czasie teraźniejszym i dodajemy formę participe passé odmienianego czasownika – imiesłów czasu przeszłego.
Nous avons confirmé le randez-vous. Potwierdziliśmy spotkanie.
Je suis venu hier. Przyjechałem wczoraj.
Tworzenie participe passé:
1 grupa: -er > -é
manger > mangé
donner > donné
2 grupa: -ir > -i
finir > fini
choisir > choisi
3 grupa:
czasowniki nieregularne, których imiesłowy czasu przeszłego trzeba zapamiętać!
Na przykład:
avoir (mieć) – eu
boire (pić) – bu
comprendre (rozumieć) – compris
connaître (znać) – connu
croire (wierzyć) – cru
cuire (gotować) – cuit
devoir (musieć) – dû
dire (powiedzieć) – dit
écrire (napisać) – écrit
être (być) – été
faire (robić) – fait
lire (czytać) – lu
mettre (kłaść) – mis
permettre (pozwolić) – permis
promettre (obiecać) – promis
ouvrir (otwierać) – ouvert
offrir (ofiarować) – offert
pouvoir (móc) – pu
prendre (brać) – pris
rire (śmiać się) – ri
tenir (trzymać) – tenu
venir (przychodzić) – venu
voir (widzieć) – vu
vouloir (chcieć) – voulu
Czasowniki z ȆTRE:
1. zwrotne, np. se laver myć się, s’habiller ubierać się, se dépêcher spieszyć się…
2. + aller iść/jechać, arriver przyjść/przyjechać, sortir wyjść, partir wyjechać, entrer wejść, passer par/chez przejechać przez/wpaść do kogoś, rentrer wrócić, retourner wrócić, monter wejść, descendre zejść, tomber upaść, venir przyjść/przyjechać, revenir wrócić, devenir stać się, rester zostać, naître urodzić się, mourir/ décéder umrzeć
Jeśli to pomoże, jest sposób na zapamiętanie czasowników odmieniających się z ȆTRE:
Devenir Revenir
Monter Rester Sortir
Venir Aller Naître Descendre Entrer Retourner Tomber Rentrer Arriver Mourir Partir
DR MRS VANDERTRAMP pani doktor Vandertramp
Czasowniki z être muszą być uzgodnione w liczbie i rodzaju z podmiotem:
Ewa est née à Varsovie. Urodziła się w Waszawie.
Nous sommes allés à la plage. Poszliśmy na plażę.
Elles se sont réveillées tard. Obudziły się późno.
Participe passé czasowników zwrotnych nie uzgadnia się z podmiotem, jeśli po formie czasownikowej jest dopełnienie bliższe, np.
Pierre s’est acheté une maison. Pierre kupił sobie dom. – une maison jest dopełnieniem bliższym
Maman s’est coiffé les cheveux. Mama uczesała sobie włosy. – les cheveux jest dopełnieniem bliższym
Są czasowniki, które odmieniają się z être, ale jeśli występuje po nich dopełnienie bliższe (COD), odmieniają się z avoir i często zmieniają swój sens:
Il a descendu les valises. Zniósł walizki/Il est descendu dans la rue. Zszedł na ulicę.
Elle a sorti la voiture. Wyprowadziła samochód/Elle est sortie. Wyszła
Il a passé ses examens. Zdał egzaminy/Il est passé chez moi hier soir. Podjechał do mnie wczoraj wieczorem.
Czasowniki z AVOIR:
Większość czasowników odmienia się w passé composé z avoir 😊.
Czasowników z posiłkowym avoir nie uzgadnia się z podmiotem zdania:
Elles ont mangé cinq pommes. One zjadły pięć jabłek.
Ale
participe passé uzgadnia się jeśli dopełnienie bliższe stoi w zdaniu przed formą czasownikową (zdania podrzędne z que, zaimki me, te, le, la, nous, vous, les), np.
Les vacances que j’ai passées en France ont été magnifiques. Wakacje, które spędziłem we Francji były wspaniałe.
Je les ai vu(e)s hier. Widziałem ich/je wczoraj.
Przeczenie:
Je n’ai pas vu ce film. Nie widziałem tego filmu.
Vous n’êtes pas allé au travail. Nie poszedł pan do pracy.
Elle ne s’est pas amusée bien. Ona nie bawiła się dobrze.
Pytania:
Tu n’es pas partie en France? Nie wyjechałaś do Francji?
Est-ce que vous vous êtes promenés? Spacerowaliście?
Est-il rentré à la maison avant minuit? Czy on wrócił do domu przed północą?
Marie, a-t-elle gouté ce plat magnifique? Czy Maria spróbowała to wspaniałe danie?
Tes parents, ont-ils eu occasion de voir ce film? Czy twoi rodzice mieli okazję zobaczyć ten film?
Określenia czasu:
Passé composé najczęściej występuje po okolicznikach czasu, często jest zaznaczony moment rozpoczęcia i zakończenia danego wydarzenia:
de 1990 à 1992 en 1999 od 1990 do 1992, w 1999
hier wczoraj
avant-hier przedwczoraj
la semaine dernière w zeszłym tygodniu
le mois dernier w zeszłym miesiącu
l’année dernière w zeszłym roku
il y a 3 ans trzy lata temu
pendant 10 ans przez 10 lat
